สาระธรรม
ธรรมโอสถ
รายละเอียด
สัมมัปปธาน ๔ หรือ ปธาน ๔
คำว่า สัมมัปปธาน มีวจนัตถะ ว่า
สมฺมา ปทหนฺติ เอเตนาติ สมฺมปฺปธานํ
แปลว่า ธรรมชาติอย่างหนึ่ง ชื่อว่า สัมมัปปธาน เพราะ มีความหมายว่า
เป็นเหตุบากบั่นโดยชอบนั่นแหละ ได้แก่
สัมมาวายามะ-ความเพียรชอบนั่นเอง และ ก็เพราะความเพียรชอบนั้นสามารถทำกิจ 4 อย่าง
พร้อมกันได้ ซึ่งต่างจากความเพียรทั่วไป จึงทรงเรียกว่า “สัมมัปปธาน ๔ “
๑. สังวรปธาน คือ เพียรระวังยับยั้งบาปอกุศลธรรมที่ยังไม่เกิด มิให้เกิดขึ้น
๒. ปหานปธาน คือ เพียรละบาปอกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว
๓. ภาวนาปธาน คือ เพียรทำกุศลธรรมที่ยังไม่เกิด ให้เกิดมี
๔. อนุรักขนาปธาน คือ เพียรรักษากุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้วให้ตั้งมั่นและให้เจริญยิ่ง
ในสถานการณ์ปัจจุบัน ทุกท่านต้องรักษาทั้งสุขภาพกายและใจ ต้องนำโอสถมาเยียวยามากขึ้น ไม่ให้เกิดความเครียด จึงควรนำหลักธรรมมาประยุกต์ใช้ คือ
๑. สังวรปธาน เพียรป้องกัน หรือ เพียรระวังไม่ให้เกิดโรคร้าย
๒. ปหานปธาน เพียรละ หรือ เพียรกำจัดโรคร้ายที่กำลังเกิดขึ้น
๓. ภาวนาปธาน เพียรเจริญ หรือ เพียรสร้างวิถีชีวิตที่ทำให้ห่างไกลโรค
๔. อนุรักขนาปธาน เพียรรักษาหาแนวทางป้องกันโรค
.
ในสถานะการณ์โรคระบาทที่แพร่หลายอยู่ในยุคปัจจุบัน ต้องใช้สติ ในการดำรงค์ชิวิต อย่าประมาทมัวเมาในการใช้ชีวิต ใช้หลักสัมัปปธาน ๔ มาประยุกต์ใช้ ก็จะมีธรรมโอสถ เป็นยารักษาได้ ทั้งทางกายและทางใจ
ผู้แต่ง
พระปลัดเขตขันฑ์ อิสฺสโร ผู้เรียบเรียง
ไฟล์แนบเพิ่มเติม
โดย : วัดการ้อง
ที่อยู่ : ต.สวนแตง อ.เมืองสุพรรณบุรี จ.สุพรรณบุรี
จำนวนเข้าดู : 2891
ปรับปรุงล่าสุด : 12 มีนาคม พ.ศ. 2565 10:02:21
ข้อมูลเมื่อ : 12 มีนาคม พ.ศ. 2565 10:02:21
สาระธรรม 10 อันดับ
ถ้าหากเราปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ อยู่ไม่อดหรอก ธรรมะย่อมรักษาผู้ประพฤติธรรม
ข้อมูลเมื่อ : 03-09-2567
เปิดดู : 36