นักปราชญ์ “นักปราชญ์ ย่อมทำจิตที่ดิ้นรน กลับกลอก

รายละเอียด
นักปราชญ์
“นักปราชญ์ ย่อมทำจิตที่ดิ้นรน กลับกลอก
รักษาได้โดยยาก ห้ามได้โดยยาก
ให้ตรง ดังช่างศรดัดลูกศรให้ตรง ฉะนั้น”
จิตนี้อันพระโยคาวจร ยกขึ้นแล้วจากอาลัย คือ
“เบญจกามคุณ” เพียงดังน้ำซัดไปใน “วิปัสสนากรรมฐาน”
เพียงดังบก “เพื่อจะละบ่วงมาร” ย่อมดิ้นรน
ดุจปลาอันชาวประมง ยกขึ้นแล้วจากที่อยู่คือ น้ำ
โยนไปแล้วบนบก ดิ้นรนอยู่ ฉะนั้น
“การฝึกฝนจิตที่ข่มได้ยาก อันเร็ว มีปกติตกไปในอารมณ์
อันบุคคลพึงใคร่อย่างไร เป็นความดี
เพราะว่าจิตที่บุคคลฝึกดีแล้ว นำสุขมาให้”
“นักปราชญ์พึงรักษาจิตที่เห็นได้แสนยาก
ละเอียดอ่อน มีปกติตกไปตามความใคร่
เพราะว่าจิตที่บุคคลคุ้มครองแล้ว นำสุขมาให้”
ชนเหล่าใดจักสำรวมจิตอันไปในที่ไกล
ดวงเดียวเที่ยวไป หาสรีระมิได้ มีถ้ำเป็นที่อยู่อาศัย
ชนเหล่านั้นจะพ้นจากเครื่องผูกแห่งมาร
ปัญญาย่อมไม่บริบูรณ์แก่บุคคลผู้มีจิตไม่ตั้งมั่น
ไม่รู้แจ่มแจ้งซึ่งพระสัทธรรม มีความเลื่อมใสอันเลื่อนลอย
ภัยย่อมไม่มีแก่พระขีณาสพ ผู้มีจิตอันราคะไม่รั่วรด
ผู้มีใจอันโทสะไม่ตามกระทบแล้ว
ผู้มีบุญและบาปอันละได้แล้ว ผู้ตื่นอยู่
กุลบุตรทราบกายนี้ว่า เปรียบด้วยหม้อแล้ว
พึงกั้นจิตนี้ให้เปรียบเหมือนนคร
“พึงรบมารด้วยอาวุธคือ ปัญญา”
อนึ่ง พึงรักษาดรุณวิปัสสนาที่ตนชนะแล้ว
และไม่พึงห่วงใยกายนี้อันบุคคลทิ้งแล้ว
มีวิญญาณปราศแล้ว ไม่นานหนอจักนอนทับแผ่นดิน
ประดุจท่อนไม้ไม่มีประโยชน์
โจรหัวโจกเห็นโจรหัวโจก
ก็หรือคนมีเวรเห็นคนผู้คู่ควรเวรกัน
พึงทำความฉิบหาย และความทุกข์ใด
“จิตที่บุคคลตั้งไว้ผิด พึงทำบุคคลนั้นให้เลว
ยิ่งกว่าความฉิบหาย และความทุกข์นั้น”
มารดาบิดาไม่พึงทำเหตุนั้นได้
หรือแม้ญาติเหล่าอื่นไม่พึงทำเหตุนั้นได้
จิตที่บุคคลตั้งไว้ชอบแล้ว
พึงทำเขาให้ประเสริฐกว่าเหตุนั้น”
หมายเหตุ : โยคาวจร หมายถึง ผู้หยั่งลงสู่ความเพียร ผู้เจริญภาวนา
เบญจกามคุณ หมายถึง รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส
ขีณาสพ หมายถึง ผู้มีอาสวะสิ้นแล้ว ผู้หมดกิเลส พระอรหันต์

โดย : วัดท่าฟืน

ที่อยู่ : ต.นางบวช อ.เดิมบางนางบวช จ.สุพรรณบุรี

จำนวนเข้าดู : 18

ปรับปรุงล่าสุด : 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566 20:23:36

ข้อมูลเมื่อ : 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566 20:23:36