วัดเขาสะพายแร้ง  เดิมเป็นสำนักสงฆ์ ตั้งขึ้นเมื่อปีพ.ศ.2483 ในหมู่บ้านเขาสะพายแร้ง เลขที่88 หมู่2 ตำบลสนามแย้ อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 46 ไร่ 3งาน 97ตารางวา  ตามตำนานมีเรื่องเล่าสืบต่อๆกันมาว่า หมู่บ้านเขาสะพายแร้ง ตั้งอยู่บริเวณเชิงเขาลูกโทนหรือเรียกอีกชื่อว่า "เขาน้อยกลางดง" พื้นที่บริเวณนี้เป็นป่าดงดิบมีสัตว์ทุกชนิดชุกชุมมาก ในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ เกิดศึกสงครามเก้าทัพกับพม่า นายกองพม่าที่คุมกองทัพพม่าถูกทหารไทยฟันร่างขาดสะพายแล่ง ที่บริเวณเชิงเขาลูกนี้ ชาวบ้านจึงเรียกชื่อเป็นอนุสรณ์ว่า "เขาพม่าขาดสะพายแล่ง" ซึ่งต่อมาเพี้ยนเสียงเป็น "เขาสะพายแร้ง" นอกจากนี้ยังมีข้อมูลสันนิษฐานว่า บริเวณเขาสะพาย แร้ง เคยเป็นถื่นที่อยู่ของมนุษย์สมัยทวารวดี มีการขุดพบวัตถุโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ เช่น มโหระทึก เครื่องสัมฤทธิ์ เครื่องปั้นดินเผา ลูกปัด โดยปัจจุบันได้เก็บวัตถุโบราณต่างๆ ไว้ที่วิหารบนยอดเขาสะพายแร้ง ซึ่งวิหารหลังนี้เป็นที่ประดิษฐานรอยพระพุทธบาทจำลองซึ่งเป็นที่สักการะของชาวบ้านเขาสะพายแร้ง กระทั่งต่อมาเมื่อปีพ.ศ.2519 พระครูสมณธรรมนิวิฐ (หลวงพ่อจุ่น  ฐานิสฺสโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดเขาสะพายแร้ง และคณะกรรมการวัดได้ช่วยกันปรับพื้นที่บริเวณเชิงเขา และเชิญชวนญาติโยมร่วมสร้างรอยพระพุทธบาทโลหะครอบรอยพระพุทธบามรอยเดิมไว้ ดังที่เห็นอยู่ในปัจจุบัน