วิหารพระแท่น

รายละเอียด

 ประวัติพระแท่นดงรัง  นับว่าเป็นเจดียฐานประการหนึ่ง  คือถือว่าเป็นที่ปรินิพพานของพระพุทธเจ้า  และนับว่าเป็นสังเวชนียสถานแห่งหนึ่ง  ในสี่แห่งของพระพุทธเจ้า คือสถานที่ประสูติ  สถานที่ตรัสรู้ สถานที่แสดงปฐมเทศนา  และสถานที่ดับขันธปรินิพพาน  ซึ่งสถานที่ดังกล่าวตั้งอยู่ในประเทศอินเดียในปัจจุบัน
             ตามตำนาน  อันเป็นคติที่เชื่อกันว่า  พระพุทธเจ้าได้เสด็จไปยังแว่นแคว้นต่าง ๆ  ภายนอกประเทศอินเดีย  ด้วยอำนาจฌานสมาบัติ  และได้ประดิษฐานเจดีย์หรือ ตรัสพยากรณ์เรื่องราวต่าง ๆ ไว้ในแว่นแคว้นเหล่านั้น  จึงเกิดมีเจดีย์วัตถุและพุทธพยากรณ์ที่อ้างว่า  พระพุทธองค์ได้ทรงประดิษฐานเจดีย์วัตถุไว้หลายแห่งในแว่นแคว้นต่าง ๆ
             ในประเทศไทยก็มีตำนานเกี่ยวกับการประทับรอยพระพุทธบาท  และการสร้างพระธาตุเจดีย์อยู่เป็นจำนวนไม่น้อย  รวมทั้งพระแท่นและพระพุทธฉาย  สำหรับพระแท่นที่มีอยู่ในพงศาวดารคือ  พระแท่นศิลาอาสน์  มีมาตั้งแต่ครั้งกรุงสุโขทัย  แต่พระแท่นดงรังไม่ได้มีกล่าวไว้ในพงศาวดาร  จึงสันนิษฐานว่าอาจจะเกิดขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย
             ความอัศจรรย์ของพระแท่นดงรังนั้นผิดกับเจดีย์วัตถุอื่น  เนื่องจากมีผู้เชื่อว่า  พระพุทธเจ้าได้เสด็จดับขันธปรินิพพาน ณ พระแท่นดงรังนี้จริง ๆ  ซึ่งเท่ากับว่าเมืองไทยนี้เป็นมัชฌิมประเทศ  อันเป็นสถานที่  ประสูติ  ตรัสรู้ และดับขันธปรินิพพานของพระพุทธเจ้า

             พระแท่นดงรังตั้งอยู่ที่ตำบลพระแท่น  อำเภอท่ามะกา  จังหวัดกาญจนบุรี  ในบริเวณพระแท่นมีเทือกเขาอยู่สองหย่อม  หย่อมทางทิศตะวันตกเรียกว่า เขาถวายพระเพลิง ยอดสูง 45 เมตร  บนยอดเขามีมณฑปขนาดเตี้ยครอบพระพุทธบาทจำลองไว้  หย่อมเขาทางด้านตะวันออกเป็นเนินเขาเตี้ย ๆ  มีหินแท่งทึบหน้าลาดรูปลักษณะคล้ายพระแท่นหรือเตียงนอน  มีตำนานเล่ากันมาแต่ก่อนว่า  พระพุทธเจ้าเสด็จมาบรรทมแล้วดับขันธปรินิพพานบนพระแท่นนี้  เล่ากันว่า  แต่เดิมมีต้นรังขึ้นอยู่ริมพระแท่นข้างละต้น  โน้มยอดเข้าหากัน  ดังปรากฎอยู่ในนิราศพระแท่นดงรังตอนหนึ่งว่า

 

"….. ในระหว่างนางรังทั้งคู่ค้อม แต่ไม้รังยังรักพระศาสดา

ชวนกันไปไหว้พระแท่นแผ่นศิลา คำนับน้อมกิ่งก้านก็สาขา อนิจจาเราเกิดไม่ทันองค์"

            ปัจจุบันมีวิหารสร้างครอบพระแท่นไว้  ซึ่งคงสร้างไว้นานแล้ว  เพราะเมื่อปี พ.ศ. 2376  สามเณรกลั่น ได้เดินทางไปนมัสการพระแท่นดงรังกับสุนทรภู่  ได้แต่งนิราศไว้มีความตอนหนึ่งว่า

 

"ถึงพระแท่นแสนสงัดเห็นวัดมี กับต้นรังทั้งคู่ยังอยู่พร้อม ต่างชื่นชมโสมนัสยิ่งศรัทธา เข้าประตูดูแผ่นพระแท่นดัง ………"

ทั้งโบสถ์ที่ครอบพระแท่นแผ่นศิลา ดูยอดน้อมเข้ามาข้างแท่นที่แผ่นผา ตามบิดาทักษิณด้วยยินดี เหมือนบัลลังก์แลจำรัสรัศมี

            ส่วนที่เป็นพระแท่นนั้นเป็นปลายของเทือกศิลาที่ยื่นออกมา  มีลักษณะเป็นศิลาแท่งสูงข้างหนึ่ง ต่ำข้างหนึ่ง  ข้างสูงวัดได้ศอกคืบ  และยังมีส่วนที่สูงขึ้นไปอีกเหมือนเป็นหมอน  กว้างประมาณคืบเศษ สูงประมาณหนึ่งคืบ  ข้างปลายพระแท่นสูง 16 นิ้ว  พระแท่นยาว 11 ศอกคืบ กว้าง 4 ศอก เศษบริเวณส่วนบน  ส่วนล่างกว้าง 3 ศอก เศษ
            บริเวณที่ตั้งพระแท่นดงรังมีสถานที่ต่าง ๆ อันเนื่องด้วย  พระพุทธเจ้าดังนี้

โดย : วัดพระแท่นดงรังวรวิหาร

ที่อยู่ : ต.พระแท่น อ.ท่ามะกา จ.กาญจนบุรี

จำนวนเข้าดู : 1774

ปรับปรุงล่าสุด : 28 มีนาคม พ.ศ. 2565 21:57:01

ข้อมูลเมื่อ : 30 กันยายน พ.ศ. 2564 16:35:49